အင္တာနက္ နဲ႔ ရင္ေသြးငယ္

အင္တာနက္ဆိုတာ တစ္ကယ္ေတာ့ သတင္းနဲ႔နည္းပညာ ရတနာသိုက္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အင္တာနက္ဆိုတဲ့ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ယက္ၾကီး ေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ ကမၻာၾကီးကိုမ်ားစြာ ေသးၾကံဳ႕သြားေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႔အရိပ္အေမွာင္ထဲမွာေတာ့ ေကာက္က်စ္တဲ့ ကိုယ္က်ိဳးရွာသမားေတြ ကေလးငယ္ေတြကို လိင္မွဳဆိုင္ရာ မသမာမွဳျပဳလိုသူ Online မုဆိုးေတြဟာလဲ ရွိေနျပန္ပါတယ္။

ဒီေန႔ေခတ္ ကေလးေတြဟာ အင္တာနက္နဲ႔အတူ ေမြးဖြားလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အင္တာနက္ ကို ပညာေတြ ေလ့လာဆည္းပူးဖို႔ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုဖို႔ သူငယ္ခ်င္း အသစ္မ်ား ရွာေဖြဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ ဂီတနဲ႔ ရုပ္ရွင္ ေတြကိုခံစား နားဆင္ဖို႔ စသည္ နယ္ပယ္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ အဲဒီလို အသံုးျပဳၾကရင္းနဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ကေလးေတြဟာ Online မုဆိုးမ်ားရဲ႔ သားေကာင္အျဖစ္ အမဲလိုက္ျခင္း ကိုခံသြားၾကရတာေတြ ရွိပါတယ္။

    Online မုဆိုးေတြဟာ ကေလးေတြအသံုးျပဳေလ့ရွိတဲ့ Websites ေတြမွာခိုေအာင္းတတ္ၾကျပီး သူတို႔ဟာ ကေလးငယ္မ်ား အသြင္သ႑န္ကို ေဆာင္ယူထားတတ္ပါတယ္။ ကေလးေတြကို မိတ္ေဆြဖြဲ႔သိမ္းသြင္းဖို႔ သိပ္ျပီးၾကင္နာတတ္သေယာင္ နားလည္မွဳအျပည့္ရွိသေယာင္ ဂရုတစိုက္ရွိတတ္သေယာင္ မာယာေတြကို အသံုးျပဳတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ ႔မာယာေတြဟာ ကေလးငယ္ေတြ အဖို႔ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းအစစ္ေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ခြဲျခားရခက္ေစပါတယ္။ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ျပီးသြားရင္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လိင္မွဳဆိုင္ရာ ျဖားေယာင္းသိမ္းသြင္းတာမွဳေတြ ျပဳလုပ္တာမ်ိဳး ကေလးငယ္ေတြကတစ္ဆင့္ မိဘေတြရဲ ႔လူမွဳေရး စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြ လွည့္ျဖားယူတာမ်ိဳး ေတြကိုျပဳလုပ္ပါေတာ့တယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ ျပင္ပမွာလူခ်င္းေတြဖို႔ ခ်ိန္းဆိုၿပီး ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အႏၱရယ္ျပဳ တာေတြေတာင္ ရွိတတ္ပါေသးတယ္။ ဒီလို Online သူငယ္ခ်င္း ေတြရဲ ႔အႏၱရာယ္ျပဳမွဳေတြ တစ္ေန႔တစ္ျခား မ်ားျပားလာတဲ့ အခါ မိဘေတြရဲ ႔မိမိတို႔ ကေလးငယ္မ်ား ဘယ္လို အႏၱရယ္ကင္းရွင္းစြာ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ေမးျမန္းသံမ်ားဟာလဲ တစ္ေန႔တစ္ျခား မ်ားျပားလာပါေတာ့တယ္။ ခုေဖာ္ျပမဲ့ အခ်က္ေေတြဟာ သင့္ကေလးကို Online မုဆိုးေတြရန္ကေန ကာကြယ္ဖို႔ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ အက်ိဳးျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

    (၁) ပထမဆံုးလုပ္ရမွာကေတာ့ သင္ကိုယ္တိုင္ အင္တာနက္နဲ႔ရင္းႏွီးေအာင္ ျပဳလုပ္ပါ။ ဒီနည္းလမ္းကသာ သင့္ကို အင္တာနက္ေပၚက ျခိမ္းေျခာက္မွဳ အႏၱရယ္ေတြအၾကာင္း မလိုလားအပ္တဲ့ အီးေမးေတြနဲ႔ အႏၱရယ္ရွိႏိုင္တဲ့ ေဒါင္းလုပ္ေတြအေၾကာင္း ကိုသင္ကိုယ္တိုင္ သိရွိနားလည္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ သင္သိရွိထားသမွ်ကို သင့္ကေလးေတြကို ရွင္းျပသင္ၾကားေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

    (၂) သင့္မိသားစုအတြင္း ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးျပဳသူေတြ လိုက္နာရမဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ပါ။ ဥပမာ ခ်မွတ္သင့္တဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ အခ်ိဳ႕ကိုေဖာ္ျပရရင္ - Pop up Windows ေတြ Link ေတြကို မႏွိပ္ပါနဲ႔။ ေပၚလာတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္းပိတ္ပစ္ပါ။ - ေဒါင္းလုပ္လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လာရင္ မိဘေတြရဲ ႔ခြင္ျပဳခ်က္ကို အရင္ရယူပါ။ - လူေတြအမ်ားၾကီးဆီကို အီးေမးေတြ Forward မလုပ္ပါနဲ႔။

    (၃) သင့္ကေလးကို မိမိတို႔ အသက္၊ ေနရပ္လိပ္စာ၊ တယ္လီဖုန္းနံပါတ္ စသည္တို႔ကို Online ေပၚမတင္ဖို႔ သင္ၾကားေပးပါ။

    (၄) သင့္ကေလးဟာ Facebook လို Twitter လို Social Networking websites ေတြကို အသံုးျပဳတယ္ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ ႔ Profile ဟာ တစိမ္းေတြအတြက္ တစ္ကိုယ္ရည္ အခ်က္အလက္ေတြ အမ်ားၾကီးရႏိုင္တာမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ အၾကံျပဳထားသင့္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ Social Networking sites ေတြမွာ ကိုယ့္ရဲ ႔ Profile ကို ကိုယ္ခြင့္ျပဳထားတဲ့သူပဲၾကည့္လို႔ရေအာင္ ကန္႔သတ္ႏိုင္တဲ့ Option ပါရွိပါတယ္။ သင့္ကေလးကို အဲဒီ Option ကိုအသံုးျပဳဖို႔ သင္ၾကားေပးပါ။

(၅) သင့္ကေလးဟာ Online ေပၚဓါတ္ပံုတင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ သင့္ရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္ကို အရင္ရယူဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးထားပါ။ ဓါတ္ပံုရဲ႕ေနာက္ခံေတြဟာ Online မုဆိုးေတြက သင့္ေနရာကို ေျခရာခံႏိုင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး သဲလြန္စေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ Online ေပၚကို ဘာပဲတင္တင္ ေသခ်ာ ဂရုတစိုက္ သတိထားသင့္ပါတယ္။

(၆) သင့္ကေလး ရဲ ႔အီးေမးေတြ ဂိမ္းကစားတဲ့ Website လိုမ်ိဳးေတြ အတြက္ log in ID ကိုကူညီျပီး ေရြးခ်ယ္ေပးပါ။ ID မွာ အမည္နဲ႔ အသက္ေတြေဖာ္ျပေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ ဂရုစိုက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ အီးေမး Passwords ေတြဟာ လံုျခံဳမွဳအားေကာင္းတဲ့ စာလံုးေတြနဲ႔ ကာကြယ္ထားတာမ်ိဳး ျဖစ္သင့္ပါတယ္။

(၇) သင့္ကေလးကို Online သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ အျပင္မွာ ခ်ိန္းဆိုေတြဆံုတာေတြ မလုပ္ဖို႔ တားျမစ္ပါ။ Online သူငယ္ခ်င္းေတြဟာ အျပင္မွာေတာ့ သူတို႔ ေျပာဆိုထားတာေတြနဲ႔ အျမဲပဲ ကြာဟေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ကယ္ကေတာ့ Online ေပၚမွာ သူစိမ္းေတြနဲ႔  သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြဖြဲ႔တာကိုကပဲ အႏၱရယ္မ်ားလွပါတယ္။

(၈) သင့္ကေလးရဲ ႔ အင္တာနက္ေပၚက အေတြ႔အၾကံဳေတြကို သင့္ကိုအျမဲ ေ၀မွ်ခံစားတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ထားေပးပါ။ ဒါဟာ တစ္ကယ္ေတာ့ သင့္ကေလးရဲ႕ ႔ Online လွဳပ္ရွားမွဳေတြကို ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ ႏိုင္ရံုသာမက မိဘသားသမီး ရင္းႏွီးေႏြးေထြးမွဳကိုပါ တစ္ဘက္တစ္လမ္းက အေထာက္အကူုျပဳပါတယ္။

(၉) Anti-virus နဲ႔ Anti-spyware ပရိုဂရမ္ေတြကို သင့္ကြန္ပ်ဴတာမွာ အျမဲရွိေနပါေစ။ Fire wall ကို အျမဲဖြင့္ျပီး အသံုးျပဳပါ။

(၁၀) သင့္ရဲ႕ကြန္ပ်ဴတာကိုလဲ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရဖို႔ အားေကာင္းတဲ့ Password နဲ႔ ကာကြယ္ ထားသင့္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာကို ၀င္ေရာက္ၾကည့္ရွဳဖို႔ အခြင့္အေရးရသြားခဲ႔ရင္ အဲဒီထဲက သတင္းအခ်က္ အလက္ေတြကိုလဲ ရယူဖို႔ အခြင့္အေရးရသြားမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(၁၁) ကြန္ပ်ဴတာကို အိမ္ရဲ႕ျမင္သာတဲ့ေနရာမွာ ထားသင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ သင့္ကေလးရဲ႕ Online အသံုးျပဳမွဳကို မ်က္ေျခမျပတ္ အကဲခတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ သင့္ကေလးကို မ်က္ကြယ္မွာ အင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္ ေပးတာထက္စာရင္ အမ်ားၾကီးပိုေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ကို စူးစမ္းလိုစိတ္ ရွိၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ေပၚမွာ အင္မတန္ရိုးရွင္းတဲ့ စာလံုးအနည္းငယ္အသံုးျပဳၿပီး ရွာေဖြတာနဲ႔တင္ သင့္ကေလးဟာ ၾကည့္ရွဳရန္ မသင့္ေတာ္တဲ့ Websites ေတြဆီကို ေရာက္ရွိသြားႏိုင္ပါတယ္။

(၁၂) Web monitoring software လိုမ်ိဳး ေတြအသံုးျပဳၿပီးေတာ့ သင့္ကေလးရဲ႕ Online လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ကိုေစာင့္ၾကည့္ပါ။ Parental Control လိုမ်ိဳးေတြ အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ Internet အသံုးျပဳမွဳေတြ၊ မၾကည့္ရွဳသင့္တဲ့ Websites ေတြ အေၾကာင္းအရာေတြကို ကန္႔သတ္ထားပါ။

အင္တာနက္ဆိုတာ အလြန္အတရာ အံ့ၾသစရာ ဗဟုသုတရစရာ ေလ့လာစရာေတြ မကုန္မခမ္း ႏိုင္ေအာင္ ျပည့္ႏွက္ ေနတဲ့ ကမၻာၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သင့္ကေလး ကို အႏၱရယ္ က်ေရာက္ ေစမယ့္ သားရဲတြင္းတစ္ခု မျဖစ္သြားေစသင့္ပါဘူး။ ခုေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ကေလးေတြကို သတိျပဳ ဆင္ျခင္ျခင္းအားျဖင့္ သင့္ကေလးကို ေဘးကင္းလံုျခံဳစြာ အႏၱရယ္ကင္းရွင္းစြာ အင္တာနက္အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ ကူညီေပးႏိုင္ပါေစေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ကိုငယ္ (မႏၱေလး)